Ngày nay, lắp đặt hệ thống phòng cháy chữa cháy gần như là điều bắt buộc tại các nhà máy, tòa nhà, trung tâm thương mại, khách sạn, trường học… Tuy nhiên, lắp đặt xong không có nghĩa là an toàn tuyệt đối đã được đảm bảo. Một hệ thống PCCC chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi được vận hành đúng cách và bảo trì thường xuyên.
Thực tế cho thấy, có đến 99% cơ sở lắp hệ thống PCCC nhưng không hiểu hoặc không thực hiện đúng việc bảo dưỡng PCCC định kỳ. Chính điều này đã dẫn đến hàng loạt vụ cháy nổ thương tâm, thiệt hại lớn về người và của.
1. Hệ thống PCCC không phải là thiết bị “lắp cho có”
Rất nhiều chủ đầu tư và đơn vị vận hành sau khi lắp đặt hệ thống PCCC đã mặc nhiên cho rằng hệ thống này sẽ luôn sẵn sàng hoạt động khi cần thiết. Họ không biết rằng, cũng như các loại thiết bị kỹ thuật khác, hệ thống PCCC cũng cần được kiểm tra, bảo trì và bảo dưỡng PCCC định kỳ để đảm bảo khả năng hoạt động hiệu quả trong mọi tình huống.
Một hệ thống chữa cháy dù hiện đại đến đâu, nếu bị bụi bẩn che kín đầu cảm biến, bình chữa cháy hết hạn, đường ống nước rò rỉ, máy bơm không khởi động… thì khi xảy ra sự cố cũng sẽ trở nên vô dụng. Lúc đó, hậu quả không chỉ là mất mát tài sản mà còn có thể phải đánh đổi bằng tính mạng con người.
Quy định về việc lắp đặt thiết bị PCCC
2. Vì sao việc bảo dưỡng PCCC chưa được chú trọng?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng các đơn vị không bảo trì hệ thống PCCC đúng cách:
- Thiếu kiến thức chuyên môn: Nhiều người không hiểu rõ hệ thống PCCC hoạt động ra sao, bảo dưỡng như thế nào là đúng quy chuẩn.
- Xem nhẹ công tác an toàn: Một số doanh nghiệp chỉ lắp đặt PCCC để đối phó với các cuộc kiểm tra, chứ không thực sự quan tâm đến hiệu quả phòng cháy chữa cháy thực tế.
- Không có quy trình kiểm tra cụ thể: Việc bảo trì không được lên kế hoạch định kỳ dẫn đến tình trạng bỏ sót hoặc làm sơ sài.
- Cắt giảm chi phí: Doanh nghiệp ngại chi tiền thuê đơn vị chuyên nghiệp, hoặc giao cho nhân viên không đủ chuyên môn thực hiện việc kiểm tra.
3. Những hậu quả khó lường khi bỏ qua bảo trì PCCC
Hậu quả cháy nổ gây thiệt hại lớn – khi không bảo dưỡng PCCC
Việc không bảo trì hệ thống PCCC hoặc bảo dưỡng PCCC không đúng cách có thể dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng như:
- Hệ thống báo cháy hoặc chữa cháy không hoạt động khi cần, khiến đám cháy lan nhanh và khó kiểm soát.
- Gây nguy hiểm đến tính mạng của con người, đặc biệt là tại những nơi đông dân cư, nhà cao tầng, xưởng sản xuất.
- Thiệt hại lớn về tài sản, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và uy tín thương hiệu.
- Bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về phòng cháy chữa cháy, thậm chí bị đình chỉ hoạt động.
- Mất khả năng phối hợp hiệu quả với lực lượng PCCC chuyên nghiệp trong tình huống khẩn cấp.
4. Bảo trì hệ thống PCCC như thế nào cho đúng?
Thực hiện bảo dưỡng PCCC chuẩn
Để đảm bảo an toàn, các đơn vị cần thực hiện bảo dưỡng hệ thống PCCC đúng quy định theo các bước sau:
- Lập kế hoạch kiểm tra định kỳ rõ ràng
Theo Thông tư 149/2020/TT-BCA, hệ thống PCCC cần được bảo dưỡng ít nhất 2 lần mỗi năm. Hoặc theo hướng dẫn từ nhà sản xuất thiết bị.
- Kiểm tra toàn diện từng bộ phận
Bình chữa cháy: Kiểm tra áp suất, hạn sử dụng, tình trạng vỏ bình.
Hệ thống báo cháy: Kiểm tra cảm biến khói, còi báo, tủ trung tâm.
Hệ thống chữa cháy tự động: Đảm bảo đầu phun không bị tắc, van mở bình thường, áp lực nước đủ.
Máy bơm: Vận hành thử máy bơm chính, bơm dự phòng, kiểm tra nguồn điện, lưu lượng, áp suất.
Nguồn điện: Kiểm tra ắc quy, máy phát dự phòng, đảm bảo hệ thống hoạt động cả khi mất điện.
- Lưu trữ hồ sơ kiểm tra
Tất cả quá trình kiểm tra, sửa chữa, thay thế thiết bị cần được ghi chép và lưu trữ đầy đủ. Hồ sơ này không chỉ phục vụ nội bộ mà còn là căn cứ khi cơ quan chức năng kiểm tra.
- Hợp tác với đơn vị chuyên nghiệp
Nên thuê đơn vị có chứng chỉ hành nghề về bảo dưỡng PCCC để thực hiện đúng kỹ thuật và quy trình, giúp hệ thống hoạt động ổn định và an toàn.
5. Lời khuyên dành cho doanh nghiệp và chủ đầu tư
Đừng để hệ thống PCCC trở thành một vật trang trí vô dụng trong tòa nhà.
Hãy coi việc bảo trì là một phần không thể thiếu trong quy trình vận hành – bảo trì cơ sở.
Nên đầu tư ngân sách phù hợp cho bảo trì, bởi chi phí bảo dưỡng định kỳ thấp hơn rất nhiều so với thiệt hại do cháy nổ gây ra.
Chủ động đào tạo nhân sự về nhận biết dấu hiệu bất thường của hệ thống và các kỹ năng PCCC cơ bản.
Việc lắp đặt hệ thống PCCC mới chỉ là bước đầu trong hành trình bảo vệ an toàn cho người và tài sản. Muốn hệ thống phát huy tối đa hiệu quả, doanh nghiệp cần đặc biệt chú trọng đến công tác bảo dưỡng PCCC định kỳ.
Hy vọng những thông tin hữu ích giúp bạn hiểu hơn về vấn đề cháy nổ và bảo dưỡng PCCC.
>> Xem ngay:
